05 dec Onderzoek naar laaggeletterdheid: ‘Het notariaat hoort voor iedereen toegankelijk te zijn’

Uit onderzoek van de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) blijkt dat driekwart van de 640 respondenten vindt dat notarissen zich actief moet inzetten om het notariële recht toegankelijker te maken voor laaggeletterden en andere kwetsbare doelgroepen. Notaris Suzanne Maijer-Drissen begrijpt dat volkomen: “Onze cliënten moeten complexe, verstrekkende beslissingen nemen. Dat lukt eigenlijk niet als ze niet goed begrijpen wat we samen op papier zetten.”

Ongeveer één op de negen Nederlanders heeft moeite met lezen en schrijven. Iedere notaris krijgt in zijn of haar dagelijkse werk dus vermoedelijk te maken met clienten die laaggeletterd zijn. Laaggeletterden zijn mensen die moeite hebben met lezen, schrijven en/of rekenen. Dan kunnen aktes een hele uitdaging zijn. Suzanne: “Notaristaal is ingewikkeld. Het zijn juridische teksten vol jargon. We kunnen ons natuurlijk best voorstellen dat die soms lastig zijn om te begrijpen. Mensen die moeite hebben met lezen en schrijven hebben dan natuurlijk een grote achterstand.”

Taboe op de problematiek

Niet iedereen vertelt uit zichzelf dat hij of zij moeite heeft met lezen en schrijven. Schaamte en taboe spelen een grote rol. Vaak weten zelfs familie, vrienden en collega’s niet dat er sprake is van laaggeletterdheid. Suzanne wijst op de de plicht van iedere notaris om te zorgen dat een cliënt snapt wat in een akte staat en wat hij of zij hiermee regelt. “Het is absoluut essentieel dat notarissen de tijd nemen. Cliënten moeten complexe, verstrekkende beslissingen nemen. Dat eigenlijk niet als ze niet goed begrijpen wat we samen op papier zetten. Dus vatten we veel samen, stellen we controlevragen en proberen we situaties invoelbaar te maken. We proberen echt aan te sluiten bij de belevingswereld van de mensen bij ons aan tafel.”

Verbeteren toegankelijkheid

In het onderzoek noemen respondenten mogelijkheden om de toegankelijkheid van het notariaat te verbeteren. Naast het de tijd nemen voor een gesprek, gaan die voornamelijk over leesbare toelichtingen verstrekken bij de aktes. Daar is Metis Notarissen al jaren mee bezig, geeft Suzanne aan. “Aktes zijn niet altijd ‘eenvoudiger’ te maken, maar bij een uitleg kan dat natuurlijk wel. Een client moet thuis op zijn of haar gemak kunnen nalezen wat er besproken is. Ook onze niet-juridische correspondentie schrijven we in eenvoudige taal. Het notariaat hoort tenslotte voor iedereen toegankelijk en begrijpelijk te zijn. Daar voelen we bij Metis Notarissen ook echt onze maatschappelijke verantwoordelijkheid.”

Maar liefst 2,5 miljoen Nederlanders hebben moeite met lezen en schrijven

In Nederland hebben 2,5 miljoen volwassenen moeite met lezen, schrijven en/of rekenen. Vaak hebben zij ook moeite met digitale vaardigheden. Dat heeft grote impact op hun persoonlijke leven. Als je niet goed kunt lezen, schrijven en/of rekenen, vind je minder snel een baan, kun je minder gezond leven en heb je minder grip op je geldzaken. Lees in deze factsheet van Stichting Lezen & Schrijven meer over laaggeletterdheid in Nederland.

Meer informatie?

Wil je meer weten over onze omgang met taal en het notariaat? Neem dan vrijblijvend contact met ons op. Wij staan klaar met passend professioneel advies en leggen graag uit hoe we het notariaat toegankelijk willen maken en houden voor iedereen.